Belgische brouwers voelen het uitdagend economisch klimaat ook: Belgische bierconsumptie en export dalen sterk in 2023
Waar de Belgische brouwers dachten de moeilijke jaren ten gevolge van corona achter zich te kunnen laten, werden ze het afgelopen jaar opnieuw geconfronteerd met een uitdagend ondernemersklimaat. De inflatie, de koopkrachtcrisis en het personeelstekort hebben zich duidelijk vertaald in de cijfers van 2023. De totale bierconsumptie daalde met 5,8% en de export ging er met maar liefst 7,5% achteruit. Hoewel 23 nieuwe brouwerijen de deuren openden, zagen er 36 zich genoodzaakt hun deuren te sluiten. Zo telde België op het einde van het jaar 417 brouwerijen, in vergelijking met 430 in 2022. De brouwers benadrukken daarom het belang van een doordacht overheidsbeleid om de sector en de Belgische biercultuur te ondersteunen.
Daling Belgische consumptie en historische terugval in exportcijfers
Het afgelopen jaar werd 6,5 miljoen hectoliter bier geconsumeerd in België, -5,8% ten opzichte van 2022. Op zich niets nieuws voor de sector, gezien de bierconsumptie in België al meer dan 20 jaar dalend is. In het verleden konden de brouwers deze daling echter grotendeels opvangen via hun export, maar het voorbije jaar nam die voor het eerst in de geschiedenis af met bijna 7,5%. Binnen Europa is er een verlies van 4,4%, buiten Europa gaat de export er met maar liefst 22,2% op achteruit.
Een verklaring voor de dalende export is volgens de brouwers te vinden bij de competitiviteit die zwaar onder druk is komen te staan door o.a. de stijgende loon- en energiekosten. Productiekosten worden in België steeds hoger waardoor het voor Belgische brouwerijen steeds moeilijker wordt om concurrentieel te blijven tegenover het groeiende lokale aanbod van brouwerijen in exportlanden. In een context van een wereldwijde koopkrachtcrisis, kiezen consumenten sneller voor een goedkoper lokaal alternatief dan voor een Belgisch geïmporteerd bier.
Ook het veranderend consumptiepatroon verklaart een daling in de cijfers. Dit past ook in het toenemend gezondheidsbewustzijn van de consument. Men drinkt steeds minder in volume, maar geniet meer van een degustatiebier (drink less taste more). Door het toenemend aanbod van alcoholvrije en -arme bieren, gaat de categorie er ten opzichte van 2022 met zo’n 12% op vooruit. Mensen consumeren dus bewuster dan vroeger en dat is ook een goede zaak. Belgische brouwers pleiten namelijk al jaren voor een verantwoorde consumptie en voeren een actieve strijd tegen alcoholmisbruik. Zo werd bijvoorbeeld de verplichte educatieve boodschap bij alcoholreclame recent nog aangepast naar “Alcoholmisbruik schaadt de gezondheid”.
Steeds een halfvol glas voor de Belgische brouwers
Dat de bijdrage van de brouwerijsector van onschatbare waarde is voor onze economie, staat buiten kijf. In 2023 investeerden de 417 brouwerijen, goed voor ongeveer 1.600 biermerken, bijna 251 miljoen euro. Hun economische inbreng wordt door het Federaal Planbureau geschat op 4 miljard euro of 1% van het bruto nationaal product. Dat valt onder andere te verklaren door de inkomsten van accijnzen en de verpakkingsheffingen die de brouwers betalen. Bovendien levert het Belgisch bier zowel direct (6.927 jobs) als indirect (50.000 jobs) werkgelegenheid op.
Niet almeen de economische meerwaarde van de brouwerijsector maar ook de door UNESCO erkende Belgische biercultuur, het toerisme en de reputatie die ermee gepaard gaan, doen ons land goed. “Ondanks de dalende cijfers, blijft de reputatie van ons Belgisch bier intact en trekt het nog steeds de aandacht in binnen- en buitenland. Na al die jaren blijft het Belgisch bier ons land op de internationale kaart zetten”, verduidelijkt Krishan Maudgal, directeur van vzw Belgische Brouwers.
En dat gevoel wordt gedragen door de brede bevolking. Uit een recente studie van iVOX[1] blijkt dat bier voor meer dan 4 op 5 Belgen (84%) deel uitmaakt van onze Belgische cultuur en dat 3 op 4 (75%) vindt dat de Belgische biercultuur helpt om ons land op de internationale kaart te zetten. Indien we de vruchten ervan willen blijven plukken, zo benadrukken de brouwers, is het belangrijk om de Belgische biercultuur te blijven ondersteunen.
“De uitdagingen voor onze sector zijn niet min: stijgende energie-, productie- en loonkosten, personeelstekort en een lasagne aan belastingen die ons concurrentievermogen onder druk zet. Daarbovenop dreigt de slinger in de strijd tegen alcoholmisbruik soms door te slaan en lijken bepaalde beleidsmakers elke vorm van alcoholgebruik aan banden te willen leggen. Hoewel dit vraagt om de nodige waakzaamheid, blijven we hoopvol. Onze brouwers leggen een ongelooflijke veerkracht aan de dag om het hoofd te bieden aan de uitdagingen waarmee ze worden geconfronteerd. Net zoals ze in het verleden ook altijd gedaan hebben. Het glas is en blijft steeds halfvol”, luidt het bij Krishan Maudgal. “We roepen de beleidsmakers van morgen op om een doordacht beleid uit te stippelen in de volgende legislatuur om, samen met ons, de competitiviteit van onze sector te waarborgen en de Belgische biercultuur te beschermen en te promoten.”
[1] Online onderzoek uitgevoerd door onderzoeksbureau iVOX in opdracht van Belgian Brewers tussen 8 en 16 april 2024 bij 1.000 Belgen, representatief op geslacht, taal, leeftijd en diploma. De maximale foutenmarge bij 1.000 Belgen bedraagt 3,02%.
Lees hier het volledige jaarverslag:
